Araç Değer Kaybı Hesaplama

Araç değer kaybının hesaplanması trafik kazalarından sonra sorulan ilk sorulardan biridir. Öyle ki araç değer kaybının nasıl hesaplandığı hususu hukuk mecralarında dahi tartışma konusu olmuş çeşitli içtihatlar neticesinde günümüzdeki hesaplama formülüne ulaşılmıştır.

Araç değer kaybının hesaplanmasında eski usul matematiksel ve net olarak tazminat talebinde bulunan araç sahibine yarar nitelikteydi. Yargıtay araç değer kaybı hesaplaması olarak aracın değer kaybının net olarak karşılığını kabul ediyor buna göre hüküm tesis ediyordu. Örneğin, 200.000,00 TL’lik bir aracın benzer kazalar sonucunda 180.000,00 TL’ye satılan benzerleri emsal alınarak aradaki 20.000,00 TL üzerinden değer kaybına hükmediliyordu. Ancak sigorta şirketleri bu hususun objektiflik, bilimsellik ilkelerinden uzak olması nedeniyle baskı kurup bu hesaplama formülünün rafa kalkmasını sağlamış ve araç değer kaybı hesaplamasında yeni döneme geçilmiştir.

Yeni formül gereği araç değer kaybı hesaplaması yapılırken sökülüp takılabilir parçalar olan ; plastik tampon aksamı, camlar, motor aksamlarında oluşan hasarlar hesaplamaya dahil edilmemektedir. Metal kaporta aksamlarında oluşan hasarlardan doğan değer kayıpları talep edilebilir niteliktedir. Örneğin yan aynanızın hasarı değer kaybı hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Araç değer kaybı hesaplaması yapılırken dikkate alınan bazı başlıklar ise şunlardır;

Aracın kaza tarihindeki kilometresi,
Aracın marka ve modeli,
Aracın trafiğe çıkış tarihi ve yaşı,
Aracın önceki kazaları ve önceki kazalarından kaynaklanan hasarları,
Aracın riziko – kaza tarihindeki rayiç bedeli.

Yukarıda izah ettiğimiz başlıklar araç değer kaybı hesaplamasında baz alınan başlıklar olup 20 Mart 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan düzenleme yeni hesaplamalarda esas alınmaktadır.

Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç değer kaybı en basit tabiriyle bir kaza sonrası araçta meydana gelen değer düşüklüğüdür. Aracın kaza öncesi rayiç bedeli ile kaza sonrası ilgili hasar nedeniyle güncellenen rayiç bedeli arasındaki farka araç değer kaybı denmektedir. Burada aracın kaza öncesi ve kaza sonrası değerleri arasındaki fark değer kaybı olarak nitelendirilmekte ve kişilerin kazanın oluşumundaki kusur oranlarına göre tazmin edilebilmektedir. Örneğin 300.000,00 TL’lik bir değere sahip aracın trafik kazası neticesinde 30.000,00 TL’lik hasar ve sol arka çamurluk, sol arka kapı değişmiş olsun. Bu noktada aracın kazalı rayiç bedeli 280.000 TL olarak hesaplanıyor ise aradaki 20.000,00 TL’lik fark değer kaybı olarak adlandırılır.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Araç değer kaybı hesaplama nasıl yapılır sorusu en sık karşılaştığımız sorulardandır. Öyle ki trafik kazası neticesinde kişiler araç değer kaybını nasıl hesaplayacağını merak etmekte ve bunu sorgulamaktadır. Bu noktada aşağıda hazırladığımız tablo ışığında hareket ederek değer kaybı hesaplaması yapılabilmektedir. Ayrıca araç değer kaybı hesaplama robotumuzu kullanarak araç değer kaybı hesaplamasını talep edebilir ve değer kaybı başvuru formunu doldurabilirsiniz.

Baz Değer Kaybı = Aracın Rayiç Değeri x %19

Total Değer Kaybı = Baz Değer Kaybı x Hasar Ölçüsü Katsayısı x Araç Kilometre Katsayısı

Kod	Hasar Ölçüsü	Katsayı
A1	Büyük Hasar	0.90
A2	Orta Hasar	0.75
A3	Küçük Hasar	0.50
A4	Basit Hasar	0.25

Kilometre	Katsayı
0 – 14.999	0.90
15.000 – 29.999	0.80
30.000 – 44.999	0.60
45.000 – 59.999	0.40
60.000 – 74.999	0.30
75.000 – 149.999	0.20
150.000 ve üzeri	0.10

Kod	Piyasa Rayiç Değeri 0 – 75.000 TL	Piyasa Rayiç Değeri 75.001-150.000 TL	Piyasa Rayiç Değeri 150.001-300.000 TL	Piyasa Rayiç Değeri 300.001 TL Araç ve Üzeri Araçlar
A1	%25.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri
A2	%15.01-%25	%12.01-%20	%10.01 -%20	%8.01 -%20
A3	%5.01-%15	%4,01-%12	%3.01-%10	%2,01-%8
A4	% 5’e kadar	%4’e kadar	%3’e kadar	%2’e kadar

Araç Değer Kaybı Hesaplaması 2023

Yukarıda verdiğimiz tablo ışığında değer kaybı hesaplaması yapılabilir. Örnek olarak birkaç çalışma yapmanın faydalı olacağı kanaatindeyiz.

A)Aracımızın rayiç değeri 175.000 TL olsun. Kaza sonucu hasar onarım bedeli 12.500 TL olsun. Ayrıca kazada kusursuz olduğumuz ve kilometremizin de 7800 olduğunu farz edelim.

Öncelikle baz değer kaybını hesaplamamız gerekmektedir. Baz değer kaybı aracın rayiç bedelinin %19’u olarak hesaplanmaktadır. Örneğimizdeki aracın değeri 175.000,00 TL olduğundan 175.000,00 TL x 0,19 işlemi yapılmalı ve netice olarak 33.250 bulunmalıdır.

Baz değer kaybımızı hesapladıktan sonra aracımızın hasar ölçüsü katsayısını tespit etmemiz gerekmektedir. Aracımızın değeri 175.000,00 TL ve hasar onarım bedeli 12.500 TL olması nedeniyle hasar kodu A3 hasar ölçüsü katsayısı ise 0.50 olacaktır.

Aracın kilometresi 7.800 olduğundan kilometre katsayısı da 0.90 olacaktır.

Tüm bu işlemler neticesinde aracımızdaki değer kaybı 14.962,50 TL olarak hesaplanacaktır.

B) Kazaya karışan aracımızın rayiç değeri 200.000,00 TL olsun. Kaza sonucunda hasar onarım bedeli 25.000,00 TL ve kazada kusurumuz %25 olsun. Ayrıca aracımızın kilometresi 20.000 olsun.

Araç Baz Değer Kaybı = 38.000

Araç Hasar Kodu ve Ölçü Katsayısı = A2 ve 0.75

Araç Kilometre Katsayısı = 0.80

Total Değer Kaybı = 22.800 TL’dir.

Kazadaki Kusur Oranımız Düştükten Sonra Hak Kazanacağımız Araç Değer Kaybı = 17.100 TL’dir.

Görüldüğü üzere araç değer kaybı hesaplama veya değer kaybı başvurusu süreci oldukça teknik bir usule sahip olup trafik kazası avukatı ya da değer kaybı avukatından yardım almak oldukça lehe olacaktır. Tuzcuoğlu Hukuk Bürosu olarak değer kaybı davalarında ve değer kaybı başvurularında anlaşmalı olduğumuz eksperlerden rapor tanzim ettirip sürecin oldukça hızlı sona ermesinde rol oynuyoruz.

Araç Değer Kaybı Davası

Araç değer kaybı davası ya da araç değer kaybı başvurusu süreç olarak teknik donanım gerektiren bir süreçtir. Söz konusu davanın ya da başvurunun takibi, gelecek bilirkişi raporuna itirazların zamanında sunulması ve ilgili miktarın icra takibine konu edilmesi açısından usul ve esas yasalarına dikkat etmek gerekmektedir.

Araç değer kaybı trafik kazasında kusurlu araç sürücüsünden, kusurlu araç sahibinden ve zorunlu trafik sigorta poliçesi kapsamında sigorta şirketinden talep edilebilir. Araç değer kaybı davasının açılması noktasında kime karşı nasıl hangi mahkemede açılacağı kişilerin en çok merak ettiği hususlar arasında yer almaktadır. Araç değer kaybı 2023 yılında adliye mahkemelerinden talep edilebilmektedir. Araç değer kaybı davasının adliye mahkemelerinde kusurlu sürücü veya araç sahibine açılması halinde asliye hukuk mahkemesi görevli olacaktır. Araç değer kaybı davasının adliyelerde sigorta şirketine karşı açılması halinde ise asliye ticaret mahkemesi görevli olacaktır.

Ancak Tuzcuoğlu Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak güncel adliye yoğunluğu, duruşmalar arası ciddi süreler düşünüldüğünde alternatif çözüm yollarına başvurulmasının tazminat talebinde bulunan araç sahibi adına lehe olacağı kanaatindeyiz. Bu noktada araç değer kaybının Sigorta Tahkim Komisyonu bünyesinde talep edilmesi halinde süreç oldukça kısalacak ve yaklaşık 6-7 ay arası bir zamanda çözüme kavuşacaktır. Sigorta Tahkim Komisyonu hakem niteliğinde olup alternatif uyuşmazlık çözüm yolu olarak adlandırılır. Alternatif olmasının en büyük etkilerinden biri sürecin oldukça teknik olması, işbu sebeple kısa sürmesidir. Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvurular nezdinde dosyaya önce hakem ataması yapılır akabinde ilgili hakem bilirkişi görevlendirmesi yaparak dosyayı bilirkişiye tevdii eder. Bilirkişi aracın değer kaybına yönelik bir rapor düzenler ve hakem bu raporu esas alarak karar verir. Sigorta Tahkim Komisyonu kararları ilam niteliğinde olup ilamlı icraya konu edilebilirler. Burada normal dava süreçlerine kıyasen süreler oldukça kısa olduğundan usul hatalarına gebe bir safahat mevcuttur. Örneğin bilirkişi raporuna karşı itirazlar 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır. Islah dilekçesi de keza aynı süre içerisinde verilebilmektedir.

Araç değer kaybı davası ya da araç değer kaybı başvurusu açısından hukuki destek almak araç sahiplerinin lehine bir durum olmakla birlikte süreci oldukça kısaltmaktadır.

Araç Değer Kaybı Davası / Araç Değer Kaybı Başvurusu Şartları

Araç değer kaybı davası şartları ya da araç değer kaybı başvurusu şartları 2023 yılında oldukça merak edilmektedir. Öyle ki işbu şartların sağlanamaması halinde araç değer kaybı davası açılamamakta araç değer kaybı başvurusu yapılamamaktadır.

Uyuşmazlığa konu trafik kazası en az 2 araçlı olmalıdır.

Değer kaybının talep edilebilmesi için bir trafik kazası olması ve ilgili trafik kazasından doğan bir hasar meydana gelmelidir. Araç değer kaybı talebine dayanak olarak gösterilen trafik kazası en az iki araçlı / çift araçlı olmalıdır. Tek taraflı bir trafik kazasında araç değer kaybı talep edilememektedir.

Trafik kazasında %100 kusurlu olunmamalıdır.

Araç değer kaybı başvurusu incelenirken tarafların kazanın oluşumundaki kusurlar da değerlendirilir. Öyle ki kusurlar neticesinde tarafların değer kaybı talep miktarları oldukça değişmektedir. Aynı zamanda trafik kazasına karışan araç sahibinin %100 kusurlu olması halinde Borçlar Kanunu genel hükümleri gereği kişinin kendi kusurlu davranışlarından dolayı kimseden zararını tazmin edemeyeceği ilkesi uyarınca araç değer kaybı talep edilememektedir.

Kaza sonucu hasar meydana gelmeli ve ilgili hasar onarıma tabii tutulmalıdır.

Araç değer kaybı başvurusunda değer kaybına neden olan şey trafik kazasından kaynaklanan hasardır. İşbu sebeple araç değer kaybı başvurusu yapılabilmesi bir hasarın varlığına bağlıdır. Ayrıca yine araç değer kaybı hasarın onarılması halinde talep edilebilmektedir. Kısacası araç değer kaybı başvurusu yapılabilmesi bir hasarın varlığı ve o hasarın onarımına bağlıdır.

Onarım işlemi gören parça veya parçaların daha önce herhangi bir kaza nedeniyle onarıma tabii tutulmamış olması gerekmektedir.

Son şartımız ise araç değer kaybı başvurusunda bulunabilmek için onarım işlemi yapılan parçanın daha önceden onarım yapılmaması halidir. Takdir edeceğiniz üzere bir araç daha önce onarım gören bir parçasının tekrardan onarıma tabii tutulması halinde değer kaybedemez. İşbu sebeple bu tarz durumlarda da araç değer kaybı başvurusu yapılamamaktadır.

Araç Değer Kaybı KM (Kilometre) Sınırı 2023 Yılı

Trafik kazaları neticesinde araç değer kaybı başvurusunda bulunacak araç sahiplerinin en çok merak ettiği soru araç değer kaybı başvurusu için belli bir kilometre sınırının olup olmadığıdır. Günümüz ekonomik şartlarında kişiler 0 araç alamamakta ve genelde ikinci el piyasası üzerinden araç alış-verişi tamamlanmaktadır. Haliyle bu tarz bir ekonomik sistemde kilometresi oldukça fazla araçlar trafikte kalmaya devam etmekte ve trafik kazalarına karışabilmektedir. Kilometre sınırı 2020 yılının Mart ayına kadar araç değer kaybı şartları içerisinde yer almaktaydı. Ancak yapılan düzenleme neticesinde araç değer kaybı başvurusu 2023 yılında yapılırken herhangi bir kilometre sınırı bulunmamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta aracın değer kaybı hesaplanırken yukarıda izah ettiğimiz tablo gereği kilometre katsayısının önemli olduğudur. Araç değer kaybı hesaplanırken kilometre bir parametre olarak değerlendirilmektedir.

Araç Değer Kaybı Yaş Sınırı 2023 Yılı

Araç değer kaybı başvurusu trafik kazası sonucunda kusursuz ya da daha az kusurlu olan tarafın başvuruda bulunabileceği bir süreçtir. Bu süreç ile ilgili en çok sorulan sorulardan biri de araç değer kaybı başvurusu 2023 yılında yaş sınırı var mı sorusudur.

Araç değer kaybı trafik kazasından kaynaklanan ve araçtaki hasar nedeniyle rayiç bedeline kıyasla yaşadığı kaybın adlandırılmasıdır. Araç değer kaybı istenirken bir yaş sınırının olduğu kanısı oldukça yanılgılıdır. Kaldı ki söz konusu kanının yanlış olduğu her aracın az veya çok bir değerinin olduğu ve kazadan sonra bu değerinin azalacağı gerçeğinden de tespit edilebilir. İşbu sebeple araç değer kaybı başvurusu araç yaşına bakılmaksızın yapılabilir. Bu noktada aracın yaşının tek önemi hesaplamalarda ortaya çıkacak olup değer kaybı başvurusu yapılmasına engel teşkil etmez. Örneğin 2004 model bir Renault Laguna sahibi kişi trafik kazası neticesinde araç değer kaybı başvurusunda bulunabilir.

Araç Değer Kaybı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

Araç değer kaybı başvurusu yapabilmek için aşağıdaki evrakların varlığı şarttır;

Kaza Tespit Tutanağı,
Onarıma İlişkin Fatura,
Kazaya İlişkin Fotoğraflar,
Ruhsat,
Ehliyet,
Ekspertiz Raporu,
Kusurlu Araç Poliçesi.

Ayrıca araç değer kaybı davası açabilmek için araç değer kaybına ilişkin sigorta şirketine başvuru yapılmalı ve sigorta şirketine 15 günlük bir süre tanınmalıdır. İlgili sürenin ya da şirkete başvurunun atlanması halinde dava usulden reddedileceğinden bu süreçteki usullere dikkat edilmelidir.

Araç değer kaybı davası / araç değer kaybı başvurusu 2023 yılında trafik kazalarında başvurulan bir süreç olup bu süreçte hukuki destek alarak trafik kazası avukatı ile safahatın sürdürülmesi araç sahiplerinin oldukça lehlerine olacaktır. Dosyaya sunulacak ekspertiz raporları, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporları ve reel değer kaybına uyup uymadıkları titizlikle incelenmeli hükme esas teşkil edecek hiçbir unsur atlanılmamalıdır.

Araç Değer Kaybı Zamanaşımı

Araç değer kaybı davası veya araç değer kaybı başvurusunda zamanaşımı 2 yıldır. 2 yıl içerisinde araç değer kaybı başvurusu yapılmalı ve araç değer kaybı talep edilmelidir. Aynı zamanda bu zamanaşımının bir diğer önemi aracın 2 yıl içerisinde dahil olmuş olduğu trafik kazalarına ilişkin değer kaybı talep edilebileceğidir. Örneğin 2021 yılı Ağustos ayında olan bir trafik kazasından kaynaklanan araç değer kaybı başvurusu yapılabilmektedir.

Araç Değer Kaybı 2023 Örnek Bilirkişi Raporu

%25 KUSURLU OLMA DURUMUNA İLİŞKİN BİLİRKİŞİ RAPORU