Adli Yardım Talepli Dilekçe

Bu yazımızda siz değerli müvekkil ve okurlarımıza Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamında düzenlenen adli yardımın ne olduğuna, hangi masraf ve gider kalemlerinin adli yardım kapsamına girdiğine, adli yardımın nasıl talep edileceğine ve en nihayetinde adli yardım talebine örnek oluşturabilmesi adına örnek adli yardım dilekçesini paylaşacağız. Adli yardıma ilişkin bu yazımız siz değerli müvekkillerimizin adli yardım hususuna yönelik sorularını, adli yardım bürosu, Kocaeli Barosu veya İstanbul Barosu kapsamında adli yardım başvuru süreçlerine ilişkin tüm merakını giderecektir.

Adli Yardım Nedir?

Kişilerin çeşitli sebeplerle hak arama yoluna gitme kararı vermesinin akabinde akıllara gelen ilk soru bu hak arama safahatının masrafının ne kadar tutacağıdır. Dava veyahut icra takibi açacak kişi haklı olduğunu düşündüğü bu yola girdiğinde cevabını aradığı sorular “ Dava açma masrafı ne kadar? ” ya da “ Dava açma masrafı olmadan dava açılabilir mi? ” gibi sorular olmaktadır. Hem ülkemiz kanunlarında hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi evrensel hukuk sözleşmelerinde kişilerin hak arama özgürlüklerinin korunmasının üzerinde epeyce çalışılmıştır. Tüm bu çalışmaların neticesinde adli yardım kurumu elde edilmiş ve kişilerin hak arama özgürlüklerinin sağlanmasında adli yardım önemli bir anahtar olarak belirlenmiştir. Adli yardım, dava veya icra takibi açma masrafı olmayan ya da mali gücü yetersiz kimselerin hak arama özgürlüklerinin etkilenmemesi, dava açma hakkı gibi herkese tanınan bir haktan mahrum olmamaları amacıyla dava veya icra harç ve masraflarından muaf tutulmaları olup ikamet ettikleri şehir barosundan avukat tayin edilmesini de kapsar. Böylelikle adli yardım sayesinde kişi hem dava açma veyahut icra takibi açma masraflarından kurtulmuş olacak aynı zamanda barodan avukat tayin edilmesiyle tüm hukuki sürecini avukatlık hizmeti alarak sürdürecektir.

Adli Yardım Kapsamında Olan Konular Nedir?

Vatandaşların adli yardım talebi noktasında en çok merak ettikleri husus adli yardım talebinin kabul olması halinde adli yardım kapsamının neler olacağıdır. Buna göre adli yardımın kapsamı;
• Açılacak olan dava veya icra takibinin başlangıçtaki masraf ve harçlarından muafiyet ile yargılama safahatı boyunca tüm masraflardan muafiyet,
• Dava veya icra takibinde teminat gereken durumlarda teminat göstermekten muafiyet,
• Dava açma, icra takibi başlatma işlemlerinde gerekli tüm masrafların devlet tarafından avans olarak ödenmesi,
• Avukat görevlendirilmesi gereken durumlarda ücreti sonra ödenmek üzere avukat atanması.

Adli Yardım Hangi Davalarda Geçerlidir?

Adli yardım talebinde bulunacak kişilerce çok sorulan sorulardan biri de “ adli yardım hangi davalarda geçerli? ” sorusudur. Ceza davasında görev alan ceza avukatı / savunma avukatı / sanık avukatının adli yardım talebinde bulunularak görevlendirilmesi mümkün olmayıp ilgili görevlendirilme CMK kapsamında yapılmaktadır. Adli yardım hukuk davalarında geçerli olup davanın açılmış olması ya da açılmamış olmasının bir önemi yoktur. Adli yardım ; asliye hukuk mahkemesi, asliye ticaret mahkemesi, iş mahkemesi, sulh hukuk mahkemesi, tüketici mahkemesi, icra mahkemesi, idare mahkemesi, vergi mahkemesi, ihtiyati tedbir veyahut ihtiyati haciz işlemleri ile icra takiplerinde geçerlidir.

Adli Yardımdan Kimler Nasıl Yararlanabilir?

Adli yardımdan genel itibariyle dava açma veyahut icra takibi başlatma gibi hukuki işlemlere ilişkin masraf ve harçları karşılamaya maddi gücü yetmeyen ya da karşıladığında kendisi veya ailesi açısından zor duruma düşme ihtimali bulunan kişiler yararlanabilir. Adli yardımdan yararlanacak kimsenin açacağı dava veya icra takibinde yer alan taleplerinin açıkça hukuki zeminde isabetsiz olmaması gerekmektedir. Kişinin davasının dayanaktan yoksun olması adli yardım talebinin reddi ile sonuçlanabilir.
Adli yardımdan yararlanacak kişiler yukarıda zikrettiğimiz şartları sağladığı anda eğer dava açılmamış ise öncelikle bulunduğu şehir barosuna (Örn. Kocaeli’de ikamet eden kimse Kocaeli Barosu, İstanbul’da ikamet eden kimse İstanbul Barosu) ve davanın açılacağı mahkemeye gitmelidir. Eğer dava açılmış ise yine bulunduğu şehir barosuna ve hali hazırda davanın devam ettiği mahkemeye başvurmalıdır. İcra takibinde de yukarıda zikrettiğimiz hususlar geçerlidir.

Adli Yardım Başvurusu
Adli yardım başvurusunda bulunma şartlarını sağlayan kişi öncelikle baroya başvurmalıdır. İlgili talep baro nezdinde bulunan adli yardım bürosu ve temsilciliklerine gönderilir. Bu noktada başvuru sahibinden aşağıdaki belgeler istenmektedir;
• Adli yardım başvuru formu,
• Bağlı bulunulan belediyeden alınacak emlak kaydı,
• SGK tarafından tanzim edilen kayıt,
• Tapu Müdürlükleri’nden alınacak taşınmaz / gayrimenkul kaydı,
• Vukuatlı nüfus örneği,
• En nihayetinde muhtardan alınacak fakirlik kağıdı.
Tüm bu belgelerin istenme nedeni adli yardım talebinde bulunan kimsenin adli yardım talebinde bulunmasına yönelik haklılığını kanıtlamasına ilişkin zorunluluktur. Bu noktada tüm belgeler ışığında adli yardım bürosu adli yardım talebinde bulunan kişinin talebini inceler ve karar verir.

Mahkemeye adli yardım talebinde bulunan kişi bu adli yardım talebinin gerekliliğini kanıtlamakla yükümlüdür. Buradaki gereklilik kavramından anlaşılması gereken hem ileri sürdüğü iddiaların dayanaktan açıkça yoksun olmaması hem de mali durumunun adli yardımı zorunlu kılmasıdır. Bu noktada adli yardım talebinin kabulüne yönelik karar verilmesini sağlamak adına adli yardım talebinde bulunan kişi üzerine araç olmadığını bildirir belge, tapu müdürlüklerinden alacağı gayrimenkul / taşınmaz kaydı, hali hazırdaki ailevi durumu ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile aylık gelirini gösterir bir belgeyi mahkemeye ibraz etmesi talebinin olumlu sonuçlanma ihtimalini arttıracaktır. Adli yardım talebi dosyaya bakmakla yetkili mahkeme tarafından genellikle dosya üzerinden karara bağlanmakta olup duruşmalı olarak da incelenmesinde bir engel yoktur. Adli yardımın kabul olması halinde tüm masraflar devlet tarafından karşılanacak ancak dava sonunda haksız çıkan kimseye ilgili masraflar yükletilecektir.

• Kocaeli Barosu adli yardım talebine ilişkin form;
https://www.kocaelibarosu.org.tr/basvuru-formlari
• İstanbul Barosu Adli Yardım talebine ilişkin form;
https://www.istanbulbarosu.org.tr/docs/adliyardim/formlar.pdf
• Sakarya Barosu adli yardım talebine ilişkin form;
http://www.sakaryabarosu.org.tr/uploads/wo_5bd865b422cba11a8c63756cdc143ba7.docx

Adli Yardım Talepli Dilekçe Örneği

KOCAELİ NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ’NE

DAVACI :

VEKİLİ : Av. Hakan TUZCUOĞLU
Karabaş Mahallesi Belde Sokak Ekşi İş Merkezi No:5 D:207 İzmit/KOCAELİ

DAVALI :

KONU : Müvekkilimizin durumu göz önünde tutularak adli yardım talebinin kabulü ile tarafların boşanmalarına ve ferilerine yönelik taleplerimizin kabulü hususundan ibarettir.

AÇIKLAMALAR :
1)ADLİ YARDIM TALEBİMİZE İLİŞKİN BEYANLARIMIZ

02/01/2011 tarih ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 11/4/2013 tarih ve 6459 sayılı İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 22. Maddesi ile değişik 334. Maddesinin 1 numaralı fıkrası ; “… Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler, iddia ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler…” ve aynı kanunun 336. Maddesinin 2 numaralı fıkrasında ise “…Talepte bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır…” hususu hüküm altına alınmıştır. Nitekim 6100 sayılı kanunun 339. Madde muhteviyatı ; “…(1) Adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile Devletçe ödenen avanslar dava veya takip sonunda haksız çıkan kişiden tahsil olunur. Adli yardımdan yararlanan kişinin haksız çıkması hâlinde, uygun görülürse yargılama giderlerinin en çok bir yıl içinde aylık eşit taksitler hâlinde ödenmesine karar verilebilir. (2) (Ek : 11/4/2013-6459/ 24 md.) Adli yardım kararından dolayı Devletçe ödenen veya muaf tutulan yargılama giderlerinin tahsilinin, adli yardımdan yararlananın mağduriyetine neden olacağı mahkemece açıkça anlaşılırsa, mahkeme, hükümde tamamen veya kısmen ödemeden muaf tutulmasına karar verebilir…” hükmüne amirdir. İlgili hüküm ve sair mevzuat gereği müvekkilimizin huzurda açmış olduğumuz boşanma davası ile herhangi bir işte çalışmaması ve gelirinin olmayışı göz önünde tutulduğunda mali gücünün oldukça zayıflayacağı sayın mahkemenizce de tespit edilebilecek mahiyettedir. Huzurdaki davayı açmaktaki haklılığımız ve yukarıda zikrettiğimiz hususlar gözetilerek adli yardım talebimizin kabulüne yönelik karar verilmesi hukuki anlamda isabetli olacaktır.

2)ESASA YÖNELİK BEYANLARIMIZ
Müvekkilimiz ile davalı yan 03.05.2010 tarihinde evlenmiş olup müşterek Ali adında bir çocukları bulunmaktadır. Müvekkilimizin tüm gayretine rağmen davalı yan evlilik yükümlülüklerine uzak davranmakta hem müvekkilimizin hem de müşterek çocuğun giderlerine katılmamaktadır. Ayrıca müvekkilimiz şiddetten uzak, huzurlu bir aile yapısı amacıyla evliliğini devam ettirme çabasındayken davalı yan sürekli müvekkilimize hakaret etmektedir. Ayrıca davalı yan müvekkilimize söz vermesine rağmen ailesiyle birlikte yaşadıkları evden çıkıp başka bir ev tutmamış ve müvekkilimizle olan mahremiyetini özel kılmamıştır.
Davalı yan hali hazırda bir şirkette genel müdür olarak çalışmakta olup ülke ekonomik şartlarında iyi bir maaş almaktadır. Müvekkilimiz ise hayatını tamamen eve adamış ve herhangi bir iş hayatı deneyimi edinememiştir. İşbu sebeple müvekkilimiz lehine 1.000,00 TL tedbir ve dava sonunda yoksulluk nafakasına, müşterek çocuk adına 500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına hükmedilmesini talep etmemiz kaçınılmaz olmuştur.
Yukarıdaki hususlar değerlendirildiğinde müvekkilimizden ilgili evliliği devam ettirmesi beklenemeyeceği, davalı yanın evlilik yükümlülüklerinden uzak davranışları nedeniyle tarafların boşanmalarına karar verilmesi usul ve esas yasalarına uygunluk taşıyacaktır.

SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda zikrettiğimiz husus ve sayın mahkemenizce re’sen tespit edilecek hususlar ışığında öncelikle müvekkilimizin mali durumu gözetilerek adli yardım talebimizin kabulü ile müvekkilimiz ve iştirak çocuk lehine öncelikle 1.000,00 TL ve 500,00 TL tedbir yargılama hitamında yoksulluk ve iştirak nafakasına hükmedilmesini, tarafların boşanmalarına karar verilmesi vesilesiyle davamızın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ederiz…

DAVACI VEKİLİ
Av. Hakan TUZCUOĞLU