Aşağıda hazırladığımız yazımızda; genel af ve özel af terimlerinin ne olduğunu, aralarındaki farkı, af yasasının hukuki sonuçlarını, Türkiye’nin içinde bulunduğu konjonktürün af yasası çıkarıp çıkarmama noktasındaki iradesini, 2024 yılı af yasasını, 2024 yılında çıkacak af yasasından faydalanacak mahkum gruplarını, 2024 af yasası kimleri kapsayacak sorularının cevaplarını anlatacağız.
Genel Af ve Özel Af Nedir?
Genel af, kamu davasının düşmesi veya ceza mahkumiyetinin ortadan kalkmasına yol açan bir kurumdur. Genel af, temelde tüm suçları kapsayacak şekilde düzenlenebileceği gibi aynı zamanda tek bir suç yönünden de çıkarılabilir.
Af
Madde 65- (1) Genel af halinde, kamu davası düşer, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.
Özel af ise kesinleşen hapis cezasının infazının durdurulmasına, infaz edilecek sürenin azaltılmasına ya da adli para cezasına dönüşmesini sağlayan ceza hukuku kurumudur.
(2) Özel af ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilir.
Dikkatinizi Çekebilir: Tutuklama Nedir?
Hukuki Sonuçlar Açısından Genel Af ve Özel Affın Karşılaştırılması
Genel af ve özel af bir ceza hukuku kurumu niteliğinde olduğundan hukuki sonuçları mevcuttur.
A)Genel Affın Sonuçları
- Açılmışsa kamu davasının düşmesine karar verilecektir.
- Dava açılmamış ancak soruşturma aşamasındaysa takipsiz kararı verilecektir.
- Şahsın tutuklu olup cezaevinde olması halinde tahliye kararı verilecektir.
- Genel af kapsamında yer alan suç veya suçlar adli sicil kaydından silinir.
- Tekerrür hükümlerinin uygulamasından vazgeçilir.
- Disiplin cezalarının sonuçları ortadan kaldırılır.
B)Özel Affın Sonuçları
- Hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.
- Kişinin infaz kurumunda kalma durumu ortadan kaldırılarak tahliye edilebilir.
- Cezaevinde yatacağı süre aşağı çekilebilir. (4/3 yatan birinin 4/2 yatacak olması gibi)
- Tekerrür hükümlerinin uygulanmasında hukuki engel yoktur.
Genel Af veya Özel Affı Kim Çıkarır?
Genel af ve özel af açısından hukuki dayanak Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’dır. Anayasa maddelerinde hem affın hukuki dayanağı hem de kimler tarafından çıkarabileceği düzenlenmiştir.
Genel olarak Madde 87
– (Değişik: 21/1/2017-6771/5 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri, kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; bütçe ve kesinhesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek; milletlerarası andlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilânına karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.
Yukarıdaki madde gereğince genel af çıkarma yetkisi TBMM’ye ait olup beşte üç çoğunluğun karar almasıyla genel af çıkabilecektir.
Ayrıca Anayasa m.104 gereğince Cumhurbaşkanı, sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle belli kişilerin cezalarını kaldırma yetkisine sahiptir.
Dikkatinizi Çekebilir: Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi
2024 Yılı Af Yasası / 2024 Yılında Af Çıkacak Mı?
Mahkum yakınlarının ceza avukatı olarak bize en çok yönelttiği sorulardan biri de 2024 yılında af çıkıp çıkmayacağıdır. 2024 yılında bir af yasasının çıkıp çıkmayacağı sorusu bize yöneltildiği gibi Adalet Bakanı Yılmaz TUNÇ’a da yöneltilmiştir. Sayın Yılmaz TUNÇ’un da açıklamalarına binaen af yasası çıkabileceği yönünde duyumlar artmıştır.
- Yargı Paketi Taslağı incelendiğinde af düzenlemeleri olduğu açıkça görülebilmektedir. Hali hazırda taslak halinde olan af yasasının tarafımızca incelemesi aşağıda yapılmıştır.
- Yargı Paketi – Af Yasası
- Yargı paketi taslağında af yasası açısından iyileştirme ikinci kez mükerrirler açısından yapılmıştır. Taslakta ikinci kez mükerrirlerle ilgili 5275 sayılı kanunun 108/3.maddesi kapsamında düzenlenen koşullu salıverilme yasağı ortadan kaldırılmaktadır. Bu yasak ortadan kaldırılarak ikinci kez mükerrirlerin ¾’ünü ceza infaz kurumunda infaz etmeleri halinde koşullu salıverilmeden faydalanacaklardır.